یکی از مهمتری اجزای تشکیل‌دهنده خودرو، موتور آن است. سلامتی موتور خودرو بسیار مهم است زیرا در میزان شتاب، آلایندگی و مصرف سوخت آن موثر است. هنگامی که قسمت‌های متحرک خودرو که با سرعت بالایی کار می‌کنند، فشار و دمای زیادی را متحمل می‌شوند، در همین حین روغن موتور به کمک شما می‌آید. برای خرید روغن موتور مواردی همچون دمای محیط، گرمای تولیدی موتور، پیشنهاد شرکت خودروساز و غیره دخیل هستند. در ادامه با تایر پارس همراه باشید تا با راهنمای خرید بهترین روغن موتور ایرانی آشنا شویم.
راهنمای خرید بهترین روغن موتور ایرانی
بسیاری از استانداردهای لازم، روی بطری روغن موتور درج می‌شود. روغن موتورهای باکیفیت از استانداردهای API و یا رتبه‌بندی ACEA استفاده می‌کنند. در ادامه مهمترین شاخص های انتخاب روغن موتو را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.
-
گرانروی
یکی از اصلی‌ترین شاخص‌ها در انتخاب روغن موتور مناسب، میزان گرانروی یا ویکوزسته آن است. گرانروی در واقع میزان مقاومت سیال در برابر حرکت می‌باشد. به طور کلی میتوان گفت گرانروی مایعات با دما رابطه‌ی عکس دارد و هرچه دما بالاتر رود، میزان گرانروی کاهش می‌یابد و در اصطلاح مایع شل‌تر می‌شود. با استارت خوردن خودرو قطعات موتور شروع به حرکت می‌کنند و در این هنگام است که روغن باید به‌سرعت کار روانکاری را آغاز کند؛ در غیر این صورت آسیب‌های جدی به موتور وارد خواهد شد.
اما در صورتی که روغن در اثر دمای پایین محیط، دچار افزایش گرانروی شود، نمی‌تواند به‌سرعت حرکت کرده و قطعات متحرک را روانکاری کند. از سوی دیگر دمای بالای محیط نیز موجب کاهش گرانروی شده و عملکرد روغن را با مشکل رو‌به‌رو میکند و روغن نمی‌تواند به‌خوبی قطعات را پوشش دهد. این اصلی است که در انتخاب یک روغن موتور باید به شکلی جدی مورد توجه قرار گیرد. روغن موتورها دارای گرانروی مختلفی هستند و باید آنها را با توجه به نوع موتور خودرو و شرایط آب و هوایی انتخاب کرد. از آنجایی که کشور ایران، کشوری چهار فصل است بهتر است از روغن‌هایی با گرانروی متغیر استفاده کرد تا با تغییرات دمایی مجبور نباشید روغن موتور خودرو را تعویض کنید. در این بین روغن‌هایی با گرانروی 10W-40 از محبوبیت بالایی برخوردارند.
-
استاندارد API
نام API نوع دیگری از استاندارد برای تعیین سطح کیفیت روغن موتور است. برای موتورهای بنزینی و دیزلی API دارای نمادی منحصربه‌فرد است. برای موتورهای بنزینی از حرف S و برای موتورهای دیزلی از حرف C استفاده می‌شود؛ بنابراین اگر روغن موتوری برای موتور بنزینی مناسب باشد، به شکل API S شروع می‌شود و روغن‌های مناسب برای موتورهای دیزلی با عبارت API C آغاز می‌گردند.
حرفی که بعد از S می آید، از A شروع شده و به N ختم می‌شود. هرچه به سمت حرف N برویم، سطح کیفیت روغن هم بالاتر می‌رود. این روغن موتور سطح کیفیت SJ دارد که نشان‌دهنده‌ی قابلیت استفاده از آن برای خودروهای بنزینی است. این سطح کیفیت باعث شده تا محصول دارای خواصی مانند مقاومت بالا در برابر اکسیداسیون، نگهداری عالی از قطعات موتور و افزایش کارایی آن و قابل‌استفاده‌بودن در تمامی فصول و شرایط سخت باشد.
-
استاندارد SAE
SAE مخفف انجمن مهندسان خودرو (Society of Automotive Engineers) است. رتبه‌بندی SAE از اعداد ۰ تا ۶۰ برای تعیین درجه ویسکوزیته روغن موتور استفاده میکند. اعداد ۰ تا ۲۵ برای هوای سرد و زمستانی است و اعداد ۳۰ تا ۶۰ برای هوای گرم و تابستانی هستند. با توجه به این اعداد، روغن موتور را به دو نوع سینگل گرید و مولتی گرید تقسیم می‌کنند.
-
-
برای مثال SAE XXWYY
-
SAE XXWYY دو عدد XX وYY به صورت متغیر است. عدد اول XX برای نمایش میزان ویسکوزیته روغن در دمای های سرد است و عدد Y برای نمایش میزان ویسکوزیته روغن در دمای ها بالا و کلمه W مخفف عبارت لاتین winter به معنای زمستان است. توصیه ما به شما این است سعی کنید برای انتخاب شاخص SAE با توجه به دفترچه راهنمای خودرو شاخص روغن مناسب خود را انتخاب کنید یا اگر در شهر های سرد سیر زندگی می‌کنید حداقل مقدار مجازی که میتوان شاخص SAE را تغییر داد؛ برای مثال اگر روغن موتور فابریک شما دارای شاخص ویسکوزیته SAE 10W40 است میتوان شاخص آن را SAE 5W40 انتخاب کرد.
انواع روغن موتورهای خودرو
روغن موتور به اجزای فلزی و متحرک موتور خودرو کمک میکند تا عملکردی بهینه داشته باشند و اصطکاک بین آنها را کاهش می‌دهد. به این ترتیب موتور خودرو از ساییدگی و آسیب‌های ناشی از گرما و اصطکاک محفوظ می‌ماند. اما کدام روغن موتور از همه بهتر است؟ معمولا روغن موتور به یکی از سه روش معدنی، نیمه‌سنتتیک و تمام سنتتیک ساخته می‌شود.
-
روغن موتور مینرال یا معدنی
روغن‌های مینرال این روزها دیگر چندان گسترده نیستند. این روغن‌ها مستقیما بر پایه‌ی نفت طراحی و ساخته شده‌اند. شاید استفاده از آنها به‌دلیل فناوری ضعیفی که دارند رو به افول گذاشته ولی هنوز برخی از حرفه‌ای‌ها از روانکاری قدرتمند آنها خبر می‌دهند.
-
روغن موتور نیمه‌سنتتیک
روغن نیمه سنتتیک از ترکیب روغن موتورهای معدنی و سنتتیک حاصل می‌شود. هرچند این محصول از تمام مزایای روغن سنتتیک بهره نمی‌برد اما کیفیت بالاتری نسبت به روغن‌های معدنی داشته و در شرایط کاری سخت موتور، عملکرد مناسبی دارد. از لحاظ قیمتی هم روغن موتورهای نیمه سنتتیک معمولا قیمت کمتری نسبت به روغن موتورهای تمام سنتتیک دارند. افزایش طول عمر موتور خودرو با قدرت روانکاری بسیار بالا ویژگی اصلی این روغن موتور شرکت فوسر است.
-
تمام سنتتیک
مدل‌های سنتتیک ترکیبی هستند از روغن‌های پایه، مینرال و افزودنی‌های محرمانه‌ای که در کارخانه‌ها به آنها اضافه می‌شوند. روغنی است که از ترکیبات شیمیایی یا پلیمراسیون هیدروکربن‌ها تولید می‌شود، نه از تصفیه‌ی نفت خام. این نوع روغن اولین بار در موتورهای جت به‌کار گرفته شد. سنتتیک‌ها اغلب از جنس پلی‌آلفااولفین (به‌صورت مخفف PAO) هستند. موادی که از ناب‌ترین بخش فرایند شکست روغن موتور معدنی به‌دست می‌آیند. برخی توصیه می‌کنند که میتوان سنتتیک‌ها را با مینرال‌ها ترکیب کرد. ولی میزان و مقیاس این ترکیب آن‌قدر پیچیده و حرفه‌ای است که تنها شیمیدان‌ها از پس آن برمی‌آیند.