سیستم کنترل فشار باد تایر (TPMS) چیست و چگونه کار می‌کند؟

اگر صاحب خودرویی مدرن هستید، حتما نام TPMS را شنیده‌اید. از طریق سیستم کنترل فشار باد تایر با همان TPMS می‌توانید از میزان فشار باد لاستیک‌ها آگاه شوید. هنگامی که باد لاستیک از میزان استاندارد خودرو کمتر و یا بیشتر باشد این سیستم به راننده هشدار می‌دهد. در واقع این سیستم به طور متوالی وضعیت فشار باد تایرها را کنترل می‌کند و به راننده اطلاع می‌‌دهد. در ادامه به بررسی نحوه عملکرد این سیستم، انواع سیستم TPMS و مزایا و معایب استفاده از سیستم کنترل فشار باد لاستیک می‌پردازیم.

نحوه عملکرد سیستم کنترل فشار باد تایر (TPMS)

همانطور که در مقدمه اشاره شد، وظیفه سیستم TPMS، اعلام هشدار عدم وجود باد کافی در تایر خودرو می‌باشد. TPMS با هشدار به موقع، که خبر از کمبود باد تایر می‌دهد، می‌تواند از بروز حوادث جدی جلوگیری کند. شاخص این سیستم علامت زردرنگی است که به روی پنل ابزار داشبورد قرارگرفته است و شامل شکل نعل اسب به همراه نقطه‌ی هشداردهنده است.

سیستم TPMS بر اساس نیروی گریز از مرکز هر چرخ، سرعت آن را نمایش می‌دهد. فشار باد تایر بر اساس بر اساس سرعت چرخ تعیین می‌شود. در صورتی که سرعت از 20 کیلومتر بر ساعت کمتر باشد سیستم در حالت آماده باش قرار می‌گیرد. در این سرعت تعداد دفعات اندازه گیری شده،  کم می باشد و هر 15 دقیقه یکبار پالس الکترونیکی را به واحد کنترل ارسال می کند. اگر سرعت از 20 کیلومتر بر ساعت بیشتر شود سیستم از حالت آماده باش (Standby) به حالت رانندگی (Driving) تغییر می کند. در نتیجه تعداد دفعات اندازه گیری فشار باد بیشتر می شود و هر 10 ثانیه یکبار اندازه گیری انجام می گیرد. هر دقیقه یک پالس متوسط به گیرنده ارسال می شود.

حسگر TPMS پالس را از طریق یک باتری لیتیومی، جریان مورد نیاز خود را تامین می کند. حسگر TPMS دارای قسمتی است که شتاب هر چرخ را مشخص می کند و نشان می دهد خودرو در حال توقف و یا در حال حرکت است.

انواع سیستم TPMS

• سیستم کنترل فشار باد تایر غیر مستقیم

سیستم TPMS غیر مستقیم دقیقا از سنسور‌هایی استفاده می‌کند که سیستم ABS یا ترمز ضد قفل خودرو از آن استفاده می‌کند. این سنسور‌ها میزان چرخش هر چرخ را محاسبه و با سایر چرخ‌ها و سایر داده‌های موجود مثل سرعت مقایسه می‌کند. بر اساس سرعت چرخش هر چرخ، کامپیوتر خودرو می‌تواند سایز هر چرخ را تخمین بزند و در صورتی که چرخی سریع‌تر از حد انتظار دوران کند کامپیوتر راننده را از کم بودن فشار باد آن تایر مطلع می‌کند. همانطور که پیشتر اشاره کردیم سیستم TPMS غیر مستقیم در حقیقت با سنج سرعت هر چرخ میزان فشار باد تایر را تخمین می‌زند و از تکنولوژي مشابه با فشار سنج‌ها متداول استفاده نمی‌کند. پس هر مشکلی که موجب اختلال در سرعت دوران هر چرخ شود چراغ هشدار سیستم TMPS را در پنل پشت  فرمان روشن‌ خواهد کرد.

• • مزایای سیستم TPMS غیر مستقیم

از مزایای سیستم TPMS غیر مستقیم می‌توان به ارزان‌تر بودن نسبت به نسخه مستقیم این سیستم، دوام بیشتر و نیاز به نگهداری و سرویس کمتر و همچنین آسان‌تر بودن نصب و استفاده در خودروها اشاره کرد.

• • معایب سیستم TPMS غیر مستقیم

از معایب این نوع سیستم پایش فشار تایر نیز می‌توان به عملکرد نسبتا ناصحیح و غیر دقیق در صورت تغییر تایر‌ها با تایر‌های کوچک‌تر و یا بزرگ‌تر، عملکرد ناصحیح در صورت نامتقارن بودن تایر‌ها و نیاز به بازیابی و ریست شدن بعد از تعویض دوره‌ای لاستیک‌ها و یا باد کردن لاستیک‌ها اشاره کرد.

از مزایای سیستم TPMS مستقیم می‌توان به اندازه گیری دقیق فشار باد در هر تایر که دیگر ارتباطی به میزان دوران هر چرخ و در ادامه عدم بروز مشکل در صورت اختلال در چرخش هر چرخ، تنظیم شدن آسان در صورت تعویض هر تایر، عمر باتری طولانی (بیش از یک دهه) اشاره کرد.

• • معایب سیستم TPMS مستقیم

از معایب این نوع سیستم پایش فشار تایر نیز می‌توان به هزینه تولید بالاتر نسبت به نمونه غیر مستقیم، عدم امکان تعویض باتری در اکثر سنسور‌ها و نیاز به تعویض کل سنسور در صورت بروز مشکل و امکان خراب شدن سنسور در صورت ایجاد فشار یا ضریه غیر متعارف به تایر و رینگ خودرو اشاره کرد.

سیستم TPMS و رانندگی

وجود این سیستم از جهتی خیال راننده را از وجود میزان فشار باد مناسب در تایر‌های خودرو راحت می‌کند و از طرف دیگر به دلیل اینکه همیشه فشار باد تایر‌ها در سطح مطلوبی نگهداری می‌شوند عمر تایرها نیز افزایش خواهد یافت و از استحلاک آن‌ها کاسته خواهد شد. امیدواریم با عرضه خودروهای بروزتر در کشورمان شاهد استفاده از این دست سیستم‌ها در تمامی خودروها باشیم که علاوه بر کاهش هزینه‌ها و استحلاک خودرو هرچه بیشتر از ایجاد تصادفات و سوانح بسیار پرخطر جلوگیری شود.

اگر لاستیک ها به طور مداوم هوا از دست بدهند، چه می‌کنید؟

لاستیک های شما باید نسبتاً انعطاف پذیر باشند. بنابراین اگر مرتبا مقادیر قابل توجهی هوا از دست می دهند باید مراقب آن باشید. چندین دلیل مختلف برای این امر وجود دارد. لاستیک های شما ممکن است دچار سوراخ شدن یا پارگی شوند. در این صورت شما می توانید سریعاً آنها را تعمیر کنید. همچنین ممکن است مشکلی در میل سوپاپ وجود داشته باشد. لازم نیست زیاد نگران لاستیک های خود باشید. با این حال، بازرسی منظم از آنها باعث آرامش خاطر شما می شود که می توانید در هر مکانی رانندگی کنید.اگر لاستیکی دارید که مدت هاست تعویض نشده است. آنها را به یک آپاراتی حرفه ای ببرید تا ببینید آیا به تعمیر یا تعویض نیاز دارند.