مراقبت از تایر باعث می‌شود عمر مفید آن افزایش پیدا کند و سلامت لاستیک‌ها به بهبود کیفیت رانندگی کمک می‌کند. دلایل مختلفی وجود دارد که می‌تواند به لاستیک خودرو آسیب جدی وارد کند. برآمدگی روی لاستیک، سوراخ شدن لاستیک، بریدگی یا خراش، ضربه، ترک و ساییدگی نامنظم بر روی تایر از شایع‌ترین نوع آسیب‌ها به تایر است. در ادامه به بررسی علل و انواع آسیب لاستیک خودرو می‌پردازیم و راه‌های جلوگیری از این صدمات را با یکدیگر مرور می‌کنیم.
علل و انواع آسیب لاستیک خودرو
- برآمدگی روی لاستیک
- سوراخ شدن لاستیک
- ضربه به لاستیک
- بریدگی یا خراش بر روی لاستیک
- ترک روی سطح لاستیک
- سایش نا منظم لاستیک
سایش نامنظم لاستیک
سایش نامنظم از انواع مختلفی تشکیل شده است اعم از سایش پاشنه و پنجه تایر، سایش یک طرفه و سایش مرکزی. در ادامه به بررسی دلایلی که باعث این سایش‌ها می‌شوند، می‌پردازیم.
سایش پاشنه و پنجه لاستیک
سیستم تعلیق خودرو مثل چرخ‌ها، فنرها، کمک فنرها و ستون‌های نگهدارنده می‌تواند باعث سایش آج تایر شود. برای درک بهتر، کمی عمیق‌تر موضوع آج را بررسی می‌کنیم.
وجود شیارهای ریز و درشت بر روی تایر باعث می‌شود عملکرد لاستیک در شرایطی که هوا مرطوب و بارانی است بهتر شود. همچنین شیارهای متقاطعی وجود دارد که آب را به خارج هدایت می‌کند و به صورت بلوک‌های آزاد در قسمت شانه تایر قرار دارد. این بلوک‌ها به وسیله تماس مداوم و فشار زیاد دچار سایش پاشنه و پنجه می‌شوند که موارد زیر برخی از دلایل آن‌ها محسوب می‌شود.
- وجود مشکل در تنظیمات سیستم تعلیق خودرو
- سرعت بالا و سفرهای طولانی
- سبک رانندگی
هنگامی که خودرو در حال حرکت است، بلوک‌های آزاد با جاده تماس پیدا می‌کند، فشرده می‌شود و در نهایت تغییر شکل می‌دهد و هنگامی که با جاده تماس نداشته باشد به حالت اولیه خود بازمی‌گردد. به همین علت لبه خارجی تایر دچار سایش می‌شود. اگر مقدار ساییدگی چشم گیر نباشد تاثیری بر رانندگی نخواهد داشت اما زمانی که الگوی سایش عمیق‌تر شود، باعث سیم زدن تایر خودرو می‌شود. این امر کاملا خطرناک است و ممکن است اتفاقات ناگواری را در پیش داشته باشد.
سایش مرکزی لاستیک
زمانی که تردد درون شهری خودروها بیشتر از حد معمول شود سایش مرکزی لاستیک اتفاق می‌افتد. اغلب در هنگام شتابگیری، در زمان شروع حرکت و یا توقف‌های زیاد در ترافیک شهری، شتابگیری پشت چراغ راهنما و… مرکز آج تایر با سرعت بیشتری دچار سایش می‌شود. همچنین خودروهایی که نسبتا مدرن هستند نیز گشتاور زیادی را تولید می‌کنند همچنین می‌توانند درجه بالایی از لغزش را تولید کنند، در نتیجه سایش مرکزی لاستیک اتفاق می‌افتد. زمانی که آج تایر از بین برود، سیم زدن لاستیک اتفاق می‌افتد که کاملا خطرناک و جبران ناپذیر است.
سایش یک طرفه لاستیک
تنظیم نبودن سیستم تعلیق باعث سایش یک طرفه لاستیک می‌شود. اما دلایل دیگری نیز وجود دارد که باعث سایش یکطرفه لاستیک می‌شود مانند انحراف خودرو و لاستیک که باعث برخورد لاستیک با جدول می‌شود، تنظیم نبودن فرمان، بالانس نبودن لاستیک‌ها. تنظیم بودن سیستم تعلیق و بالانس بودن تایرها بر عملکرد تایر خودرو تاثیر می‌گذارد در نتیجه حتما به مراکز مربوطه مراجعه کنید و به کمک متخصصین نسبت به بالانس بودن تایرها اقدام کنید.
علت برآمدگی لاستیک یا علائم دو پوسته شدن لاستیک
گاهی ممکن است لاستیک دو پوسته شود یکی از دلایل آن ضربه به تایر می‌باشد این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که بدنه خارجی تایر به یک مانع برخورد کند. زمانی که بافت داخلی تایر از بین می‌رود در دیواره خارجی تایر به صورت بیرون‌زدگی نمایان می‌شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که سرعت خودرو بیش از حد بالا باشد یا با زاویه اشتباه از سرعت‌گیر عبور کند. میزان خسارت این اتفاق به سرعت، اندازه مانع و زاویه برخورد تایر بستگی دارد و چشم‌پوشی از همچین خسارتی درصد خرابی تایر را در مدت زمان کوتاه افزایش می‌دهد. ممکن است نتیجه‌ی این خسارت جدایی آج تایر و لایه‌های آن و یا ترکیدگی دیواره تایر باشد.
تو رفتگی لاستیک
سطح تایر خودرو همواره یکنواخت نمی‌باشد و ممکن است فرورفتگی‌هایی بر روی آن وجود داشته باشد اما این فرورفتگی‌ها به ایمنی سرنشینان صدمه‌ای وارد نمی‌کند. زمانی که لایه‌های یک تایر تولید می‌شود یا در هنگام ساخت لایه‌های آن که کمربند فلزی و آج تایر به یکدیگر متصل می‌شوند یک و یا دو همپوشانی وجود دارد. گاها فرو رفتگی‌های روی تایر به دلیل وجود این همپوشانی‌ها است که بعد از بادکردن تایر مشاهده می‌شود.
بریدگی یا پاره‌گی لاستیک
عوامل بیرونی مانند اشیاء تیز روی زمین، شرایط بد جاده و… ممکن است به تایر آسیب وارد کند و بریدگی بر روی سطح تایر ایجاد کند. در صورت مشاهده بریدگی شدید باید لاستیک خود را سریعا به یک متخصص نشان دهید.
سوراخ و پنچر شدن لاستیک
گاهی در سطح جاده اشیاء تیزی مانند میخ، شیشه شکسته و … وجود دارد که باعث سوراخ شدن سطح جاده می‌شود. در صورتی که سوراخ عمیق باشد باد لاستیک به مرور زمان کم می‌شود. در صورت مشاهده باید تایر را به یک متخصص نشان دهید که آن را تعمیر و یا تعویض کند.
نتیجه‌گیری
لاستیک‌ها را در مدت زمان مشخص و منظم با یکدیگر جا به جا کنید تا سایش لاستیک‌ها با روند آرام‌تری اتفاق بیفتد. برای سایش یکنواخت لاستیک‌ها بهتر است تایرها را از محورهای قدرتمند به محور ضعیف‌تر جا به جا کنید. در صورتی که به یک مانع شدید برخورد کردید در جایی مناسب توقف کنید و شرایط لاستیک‌ها را بررسی کنید. تا حد امکان از رانندگی در جاده‌های غیرآسفالت پرهیز کنید.